လြတ္လပ္ျခင္း

          လြတ္လပ္ျခင္းဆိုသည္မွာ မူလသေဘာတရားအားျဖင့္ အဓိပၸါယ္ႏွစ္မ်ိဳးထြက္ႏိုင္ေလ၏။ ပထမတစ္မ်ိဳးကား ပရမတၱသေဘာ သံသရာမွလြတ္ေျမာက္ျခင္း၊ ကိေလသာတရားတို႔၏ အေႏွာင္အဖြဲ႔ခံရျခင္းမွ လြတ္ထြက္သြားေသာ သေဘာပါေလသည္။ ဒုတိယတစ္မ်ိဳးမွာ သမုတိသေဘာ အခ်ဳပ္အေႏွာင္မွ ကင္းလြတ္ျခင္းျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္ျခင္းတြင္ လြတ္ျခင္းႏွင့္လပ္ျခင္း သေဘာတရား ပါေလသည္။ လြတ္ျခင္းဟူသည့္္ လြတ္ကၽြတ္လြတ္ ေျမာက္ထြက္လာသည့္သေဘာ တရားျဖစ္၏။ လပ္ျခင္းဆိုသည္မွာ လစ္လပ္ျခင္းသေဘာ/ဟင္းလင္း ျဖစ္ျခင္းသေဘာ ျဖစ္ေလ၏။

          လြတ္လပ္ျခင္းသည္ ေကာင္းေသာသေဘာ/ အမ်ားႀကိဳက္ႏွစ္သက္သည့္သေဘာ ပါ၀င္ေလ သည္။ သို႔ေသာ္ လြတ္လပ္ျခင္းဟူေသာသေဘာသည္ သူ၏ကိုယ္ပိုင္ရပ္တည္ျခင္း မျဖစ္ေပၚႏိုင္ေပ။ မလြတ္လပ္ျခင္း ခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံရျခင္းႏွင့္အျပန္အလွန္ ေထာက္မရျခင္းသေဘာ ရွိရေလသည္။ ထိုမလြတ္လပ္ေသာ အခ်ဳပ္အခ်ယ္တို႔မွ ရုန္းထြက္လိုျခင္းႏွင့္ ရုန္းထြက္ႏိုင္ခဲ့ျခင္း ေအာင္ျမင္ပါမွ လြတ္လပ္ျခင္းကို ရႏိုင္ေလသည္။

          လြတ္လပ္ျခင္းသည္ ေကာင္းမြန္ေသာလူသားမ်ိဳးႏြယ္၏ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္ အဓိကအခန္း က႑မွ အလြန္အေရးႀကီးစြာပါ၀င္ေနေပသည္။ လြတ္လပ္မႈမရွိလွ်င္ ပြင့္လင္းေသာအေတြးအေခၚမ်ား မရရွိႏိုင္ေပ။ အေတြးေခၚမပြင့္လင္းပါက အတတ္ပညာမဆန္းသစ္ႏုိင္ေပ။ အတတ္ပညာမဆန္းသစ္ပါ က ဆန္းသစ္ေသာတီထြင္မႈမရရွိႏိုင္ေပ။ အေတြးအေခၚအားနည္းျခင္း၊ အတတ္ပညာနည္းပါးျခင္း၊ တီထြင္ဆန္းသစ္မႈမရွိျခင္းသည္ ေခတ္ေနာက္က်ျခင္းပင္ျဖစ္ေလသည္။ 

           ထို႔ေၾကာင့္ လြတ္လပ္ျခင္းမရွိသူတို႔သည္ အခ်ဳပ္အခ်ယ္မွ ရုန္းထြက္လိုၾကသည္။ သို႔ေသာ္ လြတ္လပ္ျခင္းသည္ ရုန္းထြက္ျခင္းကိစၥ ျပီးေျမာက္ေသာ္လည္း တည္ျငိမ္ေသာအဆင့္သို႔ တိုက္ရိုက္ မေရာက္ႏိုင္ေသးေပ။ လြတ္လပ္ျခင္း၏ သေဘာသဘာ၀ကို ျပည့္စံုစြာ ခံစားႏိုင္ရန္လည္း လိုအပ္ေပသည္။ ထိုသို႔ခံစားႏိုင္ရန္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေသာလြတ္လပ္ျခင္း အျဖစ္ျဖင့္စတင္တည္ ေဆာက္ရေပမည္။ တည္ေဆာက္သည့္အခါ တိက်ေသခ်ာ၍ မိမိအက်ိဳးႏွင့္ အမ်ားအက်ိဳးအား အာမခံခ်က္ေပးႏိုင္ေသာ စည္းမ်ဉ္းစည္းကမ္းမ်ား ခ်မွတ္လိုက္နာႏိုင္စြမ္းရွိရေပ မည္။

                    အခ်ဳပ္အခ်ယ္ခံရစဥ္က စည္းမ်ဥ္းမ်ားသည္ တစ္ဖက္သက္အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ခ်မွတ္ထားခဲ့၍ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ခံရသူတို႔သည္ က်ဴးလြန္ေဖာက္ဖ်က္သူဖက္ကသာ တည္ရွိခဲ့ေသာေၾကာင့္ ခ်မွတ္သူတို႔ဖက္ကအေနျဖင့္ မစဥ္းစားခဲ့ရေပ။ ထိုခ်မွတ္သူတို႔ရရွိခဲ့ေသာ (က်ဴးလြန္သူေၾကာင့္)  တန္ျပန္အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ိဳး မခံစားခဲ့ရေပ။ လြတ္လပ္ေသာအခါတြင္မူ မိမိတို႔ခ်မွတ္ေသာ စဥ္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား၏ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈအျပင္ တန္ျပန္သက္ေရာက္ေသာအက်ိဳးအားလည္း ထိုခ်မွတ္သူႏွင့္ပါ၀င္သူအား လံုးခံစား၊ စံစားၾကရေပမည္။

           ထို႔အျပင္ခ်မွတ္ေသာ လုပ္ေဆာင္လိုက္နာရန္ စည္းေဘာင္မ်ားသည္ သင့္တင့္မွ်တ၍ အံ၀င္ခြင္က်ျဖစ္ရန္လည္း အေရးႀကီးေပသည္။ သင့္တင့္၍မွ်တျခင္းမွ ကင္းေ၀းလွ်င္ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ အံ၀င္မႈလြဲေခ်ာ္လွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း တည္ျငိမ္မႈႏွင့္ ေအးခ်မ္းမႈ ဆိတ္သုဥ္းသြားႏိုင္ေလ သည္။ ထိုအခါလြတ္လပ္ျခင္းသည္ ေကာင္းက်ိဳးထက္ ဆိုးျပစ္ကိုသာေပးစြမ္းႏိုင္ျခင္းကဲ့သို႔ ျဖစ္သြားႏိုင္ ေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စဥ္းေဘာင္မ်ားခ်မွတ္၊လိုက္နာ၊လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္လိုျခင္း အဓိကမဟုတ္ေစဘဲ ခ်မ္းသာေကာင္းက်ိဳးမ်ား အတတ္ႏိုင္ဆံုးေပးစြမ္းႏိုင္ေစလိုမႈကိုေရွးရႈ၍ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေစရန္အလြန္ အေရးႀကီးေပသည္။

           ဤသေဘာတရားအရ ၾကည့္လွ်င္ လြတ္လပ္ျခင္းသည္ လူသားမ်ိဳးႏြယ္အားလံုးအတြက္ အထူးလိုအပ္လွေသာ္လည္း ခိုင္မာ၍အက်ိဳးမ်ားေစေသာ စည္းမ်ဥ္းစည္းေဘာင္မ်ား အထူးလိုအပ္ သည္ဟု ယူဆမိေလသည္။

ရိုးသားျခင္း(Honesty)

           ရိုးသားျခင္းဆိုသည္မွာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ရုိးရွင္းစြာေနထိုင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ရုိးသားျခင္းသည္ သဘာ၀အားျဖင့္ ေမြးသေႏၶတစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ ကၽြ္ႏုပ္တို႔ငယ္ရြယ္စဥ္အခ်ိန္၌ ကၽြ္ႏုပ္တို႔၏လိုအပ္ခ်က္အား ငိုျခင္းအားျဖင့္ ျပသခဲ့ၾကသည္။ မည္သည့္ဘာသာေဗဒမွ်မပါဘဲ လြတ္လပ္စြာ ရုိးရွင္းပြင့္လင္းစြာေတာင္းခံခဲ့ ၾကသည္။ ဤသို႔အားျဖင့္ အရြယ္တျဖည္းျဖည္းေရာက္လာသည္နွင့္အမွ် ရိုးရွင္းစြာေတာင္းခံျခင္းမွ ဘာသာေဗဒ တို႔ႏွင့္ ေတာင္းခံလာၾကသည္။ ထိုမွတဆင့္စိတ္ေကာက္ျခင္းကဲ့သို႔မာယာသံုး၍ေတာင္းခံလာ တတ္ခဲ့ၾကသည္။

           အရြယ္ေရာက္၍ အသိဥာဏ္အားေကာင္းလာသည္ႏွင့္အမွ် စိတ္ေကာက္ျခင္းအျဖစ္ႏွင့္ မလံုေလာက္ေတာ့ဘဲ ၀မ္းထဲသိုမွိတ္ ႀကိတ္ကာႀကံစည္ျခင္းျဖင့္ လိုခ်င္သည္ကိုရေအာင္ႀကံေဆာင္လာခဲ့ၾက သည္။ ထိုထက္ပို၍လိုအပ္ေသာကိစၥမ်ားတြင္ လွည့္ဖ်ားျခင္းအတတ္(သာေဌယ်)တို႔ျဖင့္လိုအပ္သည္ကို ရေအာင္အားထုတ္လာၾကေအသည္။ ထိုထက္လိုအပ္ခဲ့ေသာ္အႏုိင္ထက္ျပဳျခင္းမ်ားျပဳလုပ္လာခဲ့ ၾကေပသည္။

          ဤျဖစ္စဥ္အရၾကည့္ေသာ္ အရြယ္ေရာက္လာေလေလရုိးဂုဏ္ႏွင့္ကင္းေ၀းသြားေလေလျဖစ္ သြားသကဲ့သို႔ရွိေလသည္။ မိမိကိုယ္မိမိထိန္းေက်ာင္းႏိုင္ေသာ ပညာႏွင့္ျပည့္စံုေလေလ ပို၍ေၾကာက္စရာေကာင္းမည္ကဲ့သို႔ ယူဆစရာအေၾကာင္းရွိေလသည္။ထိုအခါ ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္မႈဆိုင္ရာ အတတ္ျဖစ္ေသာပညာသင္ၾကားျခင္း သည္ ေၾကာက္စရာေကာင္းေသာအမႈကိစၥဟုယူဆႏိုင္စရာျဖစ္ လာေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ေရွးက်ေသာ အခ်ိဳ႕ေခတ္ အဆက္ဆက္၌ပညာသင္ၾကား/သင္ယူျခင္း အားျပင္းထန္က်ပ္တည္းစြာ တားျမစ္ခဲ့ၾကေလသည္။

           အခ်ိဳ႕ေသာႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေတြးေခၚခ်ိန္ဆ ေၾကာင္းက်ိဳးရႈျမင္ျခင္းအတတ္သင္ဆရာ (ဆိုကေရတီး စသည္)တို႔အား သတ္ျဖတ္ခဲ့ျခင္းမ်ားရွိခဲ့ဖူးေလသည္။ သို႔ေသာ္ ရိုးသားျခင္းမူလသဘာ၀ျဖစ္ေသာ အလြန္ရိုးရွင္း သည့္ ငိုျခင္းအတတ္သည္ ေနရာတိုင္းတြင္ သံုး၍မရစေကာင္းေပ။ ထိုလိုအပ္ခ်က္အား မည္သို႔ေျဖရွင္းမည္ နည္း။ ထိုအခါရိုးသားျခင္း၏ သဘာ၀သေဘာတရားတစ္ခုအားထပ္မံဆြဲကိုင္ၾကရေတာ့ သည္။ ရိုးသားျခင္းဟူသည္ ရင္ရွင္းရွင္းႏွင့္လုပ္ျခင္းဟူေသာသေဘာတရားတစ္ခု ေပၚထြက္လာသည္။ (ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အဖ ေအာင္ဆန္း ေျပာဖူးသည္ဟု မွတ္သားဖူး)။

           ရင္ရွင္းရွင္းႏွင့္လုပ္ျခင္းဆိုသည္မွာ မိမိအလုပ္မတြက္ရင္ေလးစရာမလိုေသာ၊တနည္းအားျဖင့္ေ နာက္ျပန္လွည့္စရာမလိုေသာ၊ တနည္းအားျဖင့္ ေနာင္တတဖန္ပူပန္စရာမလိုေသာ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ျခင္းဟု ယူဆရေပမည္။ထိုေနရာ၌ ေနာက္ျပန္လွည့္စရာမလိုေအာင္၊ ေနာင္တရစရာမရွိေအာင္လုပ္ရန္မွာ ေျဖာင့္မတ္ မွန္ကန္ရန္ အေရးႀကီးေပသည္။ အမွားအမွန္ကို လုပ္စရာအလုပ္အားမေဆာင္ရြက္မီတင္ႀကိဳေ၀ဖန္ပိုင္းျခား ရန္လိုအပ္ေပသည္။

           ထိုအခါ အမွားအမွန္ခြဲျခားသိေသာ ေၾကာင္းက်ိဳးဆင္ျခင္တတ္ေသာ သေဘာရွိေသာ၀ဖန္ပိုင္းျခား တတ္ေသာပညာကိုသင္ၾကားရန္ အထူးလိုအပ္လာေလသည္။ ထို႔အျပင္ လူ႔ေလာက၏ ျပႆနာ ဇစ္ျမစ္ႀကီးႀကီး မ်ားေဖာက္ဖြားရာသည္ လို၀ွက္ထားေသာအရာမ်ား ေပါက္ကြဲပြင့္အံထြက္လာေသာ အခ်ိန္ပင္ျဖစ္ေလသည္။ ထိုအခါတြင္ ေတာက္ေလွ်ာက္ရိုးသားစြာေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာအရာမ်ားသည္ လွ်ိဳ႕၀ွက္အမည္းမ်ားထြက္လာ ခ်ိန္တြင္ အလဟႆ အျဖစ္ျဖင့္နိဂံုးခ်ဳပ္ရေပေတာ့သည္။ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ အလုပ္မွ ထြက္ေပၚလာေသာ အက်ိဳးရလဒ္သည္ မိမိနွင့္တကြ မိမိေခါင္းေဆာင္မႈေနာက္လိုက္ၾကေသာ အသိုင္းအ၀ိုင္းအတြက္ ေကာင္းက်ိဳး ထက္ဆိုးက်ိဳးသာေပးေသာ မေကာင္းမႈတစ္ခုအျဖစ္ရွင္သန္က်န္ ရစ္ေလေတာ့၏။

ထို႔ေၾကာင့္ရိုးသားျခင္းသေဘာဟူသည္ ေသးငယ္အစိတ္အပိုင္းမွစ၍ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားျပီးလွ်င္ ေနာင္တခ်ိန္

ေနာင္တကင္းကင္းႏွင့္ ရင္ဆိုင္ႏိုင္ေအာင္လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ကင္းကင္းႏွင့့္ျပတ္သားစြာေဆာင္ရြက္၊

 ျပဳမူ၊ ေနထိုင္၊ ေျပာဆိုျခင္းဟု ယူဆမိေလသည္။

ေခါင္းေဆာင္ျခင္း(Leadership)

          ေခါင္းေဆာင္ဟူေသာ အေျခခံသေဘာတရား တစ္ခုတြင္ အနည္းဆံုး ေနာက္လိုက္တစ္ေယာက္ႏွင့္ အထက္ပါရွိျပီးဟု ယူဆရေပမည္။ မိမိ၏ ခံယူခ်က္၊ ယူဆခ်က္တို႔အား လက္ခံေသာ အသိုင္းအ၀ိုင္းေဘာင္
တစ္ခုလည္းရွိရေပမည္။ ရထားတြဲတစ္ခုကဲ့သို႔ ေခါင္းတြဲဆြဲေဆာင္ရာေနာက္သို႔ လိုက္မည့္ေနာက္တြဲမ်ားရွိ
ျခင္းသို႔ေပ။ ထိုအခါေခါင္းေဆာင္၏ အယူအဆသည္ ေနာက္လိုက္မ်ားေဘးကင္းျခင္းႏွင့္ စိတ္ခ်လံုျခံဳမွဳရွိ
ျခင္းအား ေပးစြမ္းႏိုင္သင့္ေပသည္။
          လူ႔အသိုင္း၀ိုင္းေဘာင္၏လိုအပ္ခ်က္သည္ အဓိကအားျဖင့္ ေဘးကင္းလံုျခံဳျခင္းႏွင့္ ကိုယ္စိတ္ေအး
ခ်မ္းတည္ျငိမ္လိုျခင္းျဖစ္သည္။ ေဘးကင္းလံုျခံဳျခင္းရရန္ ကာကြယ္ႏိုင္စြမ္းေသာလူအား ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္
ေရြးခ်ယ္လိုၾကေပသည္။ ကိုယ္စိတ္ေအးခ်မ္းႏိုင္ရန္ တည္ျငိမ္ေျဖာင့္မတ္ေသာသူအား ေရြးခ်ယ္လိုၾကေပ
မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ေခါင္းေဆာင္သည္ ေအးခ်မ္းတည္ျငိမ္၍ ရဲရင့္ေျဖာင့္မတ္ေသာသူ ျဖစ္ရန္လိုေပလိမ့္မည္။
          ကၽြ္ႏုပ္တို႔ျဖတ္သန္းခဲ့ေသာ အခ်ိန္္ကာလအတိုင္းအတာမ်ားသည္ ဘ၀ျဖစ္ခဲ့လွ်င္ အခ်ိန္ကာလမ်ား
စြာ၊ ဘ၀မ်ားစြာကိုျဖတ္သန္းခဲ့ၾကရေပသည္။ ဘ၀မ်ားစြာ အခ်ိန္မ်ားစြာျဖတ္သန္းခဲ့ျခင္းသည္ ေခတ္မ်ားစြာ
ကိုျဖတ္သန္းခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ေခတ္မ်ားစြာတြင္ စနစ္မ်ားစြာကိုလည္းျဖတ္သန္းခဲ့ၾကေပသည္။ သို႔ေသာ္
မည္သည့္ေခတ္ မည္သည့္စနစ္တြင္မဆို လူသားအားလံုး၏လိုအင္ဆႏၵသည္ ေဘးကင္းလံုျခံဳျခင္းႏွင့္
ကိုယ္စိတ္ေအးခ်မ္းတည္ျငိမ္လိုျဖင္းတြင္ အဆံုးသတ္ႏိုင္ေပသည္။
          ထို႔ေၾကာင့္အဆက္ဆက္ေသာ ေခါင္းေဆာင္တို႔ မိမိတို႔လက္ထဲသို႔ေရာက္ရွိလာေသာ၊ မိမိစိတ္၌ ထိ
ခိုက္မိေသာ သေဘာတရားမ်ားကို ကိုင္ဆြဲကာဦးေဆာင္မႈျပဳခဲ့ၾကေပသည္။ သို႔ေသာ္ ေခတ္ေပၚ၌ထင္ဟပ္
လာေသာသေဘာတရားမ်ားသည္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုလံုး လူသားအားလံုးေပၚသို႔တူညီစြာ အက်ိဳးသက္
ေရာက္ျခင္းမျဖစ္ႏိုင္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ မိမိ၏ေနာက္လိုက္ worrier မ်ားႏွင့္သင့္ေတာ္ေလွ်ာ္ကန္ေသာ
သေဘာတရားအယူအဆမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ရန္လိုအပ္ေပသည္။
         ေခတ္အဆက္ဆက္ ႏိုင္ငံအသီးသီး လူမ်ိဳးအေထြေထြမွ ေခါင္းေဆာင္အသီးသီး ေပၚထြက္ခဲ့ေပ
သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာေခါင္းေဆာင္းမ်ားေအာင္ျမင္၍ အခ်ိဳ႕ေသာေခါင္းေဆာင္ က်႐ႈံးခဲ့ၾကေပသည္။ ေအာင္
ျမင္ခဲ့ေသာေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းအျဖစ္ သမိုင္းတြင္၍ က်႐ႈံးခဲ့ေသာေခါင္းေဆာင္
မ်ားမွာေခါင္းေဆာင္ဆိုးအျဖစ္ ကမၺည္းတြင္ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္
ဆိုးတြင္ ရင္တြင္းခံယူခ်က္(လူ႔အဖြဲ႔အစည္း အက်ိဳးျပဳရန္) မ်ား တူပင္တူၾကေသာ္ျငား ၎တို႔ေရြးခ်ယ္ခဲ့
သေဘာတရားေရးမ်ား ကြဲျပားမႈေၾကာင့္(၎၏လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္အံမ၀င္မႈေၾကာင့္) လမ္းကြဲသြားၾကေပ
သည္။
          တေနရာ၌ ေအာင္ျမင္ေသာသေဘာတရားသည္ အျခားတေနရာ၌ ရာႏႈန္းျပည့္ေအာင္ျမင္ရန္ ခက္
ခဲေၾကာင္းအထူးသတိျပဳအပ္ေပသည္။ မိမိအသိုင္း၀ိုင္းႏွင့္အကိုက္ညီဆံုးစံနစ္သည္ အေကာင္းဆံုးေရြးခ်ယ္ မႈျဖစ္သည္ဟု ခံယူမိေလသည္။